Jimco, 4 July 2025 {CBB}Magaalada Muqdisho waxaa mar kale shir ku yeeshay madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud oo ay Wehliyaan guddiga dowladda ee wadahadallada u xil saaran iyo Madasha Samatabixinta ee mucaaradka.
Shirkaas oo ahaa wareegii labaad wadahadalada ayaa waxaa la sheegay in labada dhinac ay ka wadahadleen arrimo dhowr ah oo hore loogu heshiiyey in ajandaha ay ka mid noqdaan.
Mucaaradka oo dhankooda BBC la hadlay ayaa waxay sheegeen in ay dowladda isku fahmeen qaar ka mid ah qodobadii laga wadahadlay.
Af-hayeenka madasha mucaaradka ee la baxday Samatabixinta Daahir Maxamuud Geelle oo BBC la hadlay ayaa sheegay in muhiimadda kulanka uu ahaa in diiradda la saaro afar qodob oo xasaasi ahaa.
“Waxaa balantu ahayd in afar qodob oo asaasi ah aan ka wadahadalno, arrimaha amniga inaan ka wadahadalno, arrimaha midnimada aan ka hadalno, arrimaha dastuurka aan ka hadalno, arrimaha doorashooyiinkana aan ka hadalno” ayuu yiri Mr Geele.
Mr Geele ayaa farta ku fiiqay in kulankii hore waxyaabaha lagu ballansanaa ay ka mid ahaayeen in madaxda madasha ay la xiriiraan madaxda maamul goboleedyada maqan ee Puntland iyo Jubbaland, arrintasina ay fuliyeen oo ay madaxwaynaha uga warbixiyeen.
“Waxaa lagu ballamay inta aan shirka labaad la isugu soo laaban in aan la xiriirno maamul goboleedyada labada ah ee ka maqan oo aan ka shaqeyno sidii ay ku imaan lahaayeen, dabcan howshii aan isku ogeyn oo madaxwaynuhu naga rabay maadaama baryahan ay kala xanaaqsanaayeen labadaas maamul waan la xiriirnay, madaxwaynaha warbixin ayaan ka siinay in xaalku fiican yahay, arrimahanna ay soo dhaweynayaan” ayuu intaa ku daray.
Af-hayeenka madasha mucaaradka ee la baxday Samatabixinta Daahir Maxamuud Geelle wuxuu carabka ku dhuftay in caqabadda ka hortimid marka laga hadlayo labada maamul ee maqan ay tahay arrinta Jubbaland.
“Caqabado ayaa waxay ka jiraan xagga Jubaland oo marna xagga duulimaadka ama cunaqabateyn ay saaran tahay, marna mashariicdii ka xanniban yihiin, marna haddee madaxwaynihii nafsadiisa Jubbaland ay dacwo ka taalo meeshaan” ayuu yiri Mr Geele.
Qaar ka mid ah qodobadda muhiimka ahaa ee ay labada dhinac ka wadahadleen shalay ayaa la isku fahmay.
Mucaaradka ayaa waxaa ay sheegeen in la isku fahmay qodobo ay ka mid yihin ‘amniga iyo la dagaalanka argagixisada’.
“Afartii arrimood oo aan sheegay labo ka mid ah-na waan isku waafaqnay oo waan isla meel dhignay, arrimaha amniga iyo la dagaalanka argagixisada dalka sidii looga qaban lahaa iyo arrimaha midnimada soomaaliya” ayuu yiri Af-hayeenka madasha mucaradaka ee Samatabixinta.
Daahir Maxamuud Geelle ayaa xusay in qodobka aan la isku fahmin uu yahay qodobka dastuurka oo uu sheegay inuu muhiim u ahaa wada-xajoodka.
“Arrimahaas dastuurka ayaan isla meel-dhigi waynay” ayuu intaa ku raaciyay.
Mr Geele ayaa hoosta ka xariiqay in dowladda marka ay qaadayso tilaabo ka baxsan dastuurka ay tahay inay kala tashato dhinacyada kala duwan.
“Sideedaba dowladda markay ku kaceyso tallaabo ka baxsan dastuurka waxay u baahan tahay heshiis inay ka gasho marka dastuurka la baddalayo ama dastuurka wax lagu darayo, ama laga dhimayo markay tahay ama mudda xileedka markuu dhamaado halkee la aadaa, arrimahaasi waxay dowladda u baahan tahay dadka inay kala arrinsato” ayuu yiri Mr Geele.
#XIGASHO BBC.
